การครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์ หมายถึง การครอบครองทาวเฮ้าส์ที่ไม่ใช่ของตนเอง โดยสงบ เปิดเผย และเจตนาเป็นเจ้าของ ติดต่อกันเป็นเวลา 10 ปี ผู้ที่ครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์จะได้กรรมสิทธิ์ในทาวเฮ้าส์นั้นมาโดยสมบูรณ์
เงื่อนไขในการครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์มีดังนี้
- ครอบครองทาวเฮ้าส์ที่ไม่ใช่ของตนเอง
- โดยสงบ เปิดเผย และเจตนาเป็นเจ้าของ
- ติดต่อกันเป็นเวลา 10 ปี
การครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์ จะต้องเป็นการครอบครองที่สงบและเปิดเผย หมายถึง การครอบครองโดยปราศจากการขัดขวางจากเจ้าของเดิมหรือบุคคลอื่น และต้องเป็นการครอบครองที่แสดงให้เห็นว่าบุคคลผู้ครอบครองมีเจตนาเป็นเจ้าของ ตัวอย่างเช่น มีการซ่อมแซมหรือตกแต่งทาวเฮ้าส์ มีการนำทาวเฮ้าส์ไปใช้ประโยชน์ เป็นต้น
การครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์ต้องเป็นการครอบครองติดต่อกันเป็นเวลา 10 ปี จึงจะได้กรรมสิทธิ์ในทาวเฮ้าส์นั้นมาโดยสมบูรณ์ หากเป็นการครอบครองสังหาริมทรัพย์ เช่น เฟอร์นิเจอร์ภายในทาวเฮ้าส์ ระยะเวลาที่ใช้ในการครอบครองปรปักษ์จะสั้นกว่า คือเพียง 5 ปี
ในกรณีที่มีการครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์ในระหว่างที่มีการโอนกรรมสิทธิ์ทาวเฮ้าส์ ระยะเวลาในการครอบครองปรปักษ์จะถูกเริ่มต้นนับใหม่ ตัวอย่างเช่น บุคคล A ครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์เป็นเวลา 5 ปี จากนั้นทาวเฮ้าส์ถูกโอนกรรมสิทธิ์ไปให้บุคคล B บุคคล B ครอบครองทาวเฮ้าส์ต่อเป็นเวลา 5 ปี บุคคล B จะได้กรรมสิทธิ์ในทาวเฮ้าส์มาโดยสมบูรณ์ เนื่องจากเป็นการครอบครองปรปักษ์ติดต่อกันเป็นเวลา 10 ปี แต่หากบุคคล B ครอบครองทาวเฮ้าส์ต่อเพียง 2 ปี บุคคล B จะยังไม่ได้กรรมสิทธิ์ในทาวเฮ้าส์ เนื่องจากเป็นการครอบครองปรปักษ์ติดต่อกันเพียง 7 ปี
บุคคลที่ครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์สามารถจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมของทาวเฮ้าส์นั้นกับสำนักงานที่ดิน เพื่อแสดงหลักฐานว่าตนเป็นเจ้าของทาวเฮ้าส์นั้นโดยชอบด้วยกฎหมาย
ตัวอย่างการครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์
- นายสมชาย ครอบครองทาวเฮ้าส์แห่งหนึ่งที่เจ้าของเดิมคือนางสาวสุภาพร โดยนายสมชายได้ย้ายเข้าไปอยู่อาศัยในทาวเฮ้าส์นั้น มีการซ่อมแซมทาวเฮ้าส์และตกแต่งใหม่ เป็นเวลาติดต่อกัน 10 ปี จากนั้นนายสมชายได้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมของทาวเฮ้าส์นั้นกับสำนักงานที่ดิน ส่งผลให้นายสมชายเป็นเจ้าของทาวเฮ้าส์นั้นโดยสมบูรณ์
- นางสาวอรัญญา ครอบครองเฟอร์นิเจอร์ภายในทาวเฮ้าส์แห่งหนึ่งที่เจ้าของเดิมคือนายธีรศักดิ์ โดยนางสาวอรัญญาได้ซื้อเฟอร์นิเจอร์เหล่านั้นจากนายธีรศักดิ์ เป็นเวลาติดต่อกัน 5 ปี จากนั้นนางสาวอรัญญาได้จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมของเฟอร์นิเจอร์เหล่านั้นกับสำนักงานที่ดิน ส่งผลให้นางสาวอรัญญาเป็นเจ้าของเฟอร์นิเจอร์เหล่านั้นโดยสมบูรณ์
อย่างไรก็ตาม การครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์อาจทำได้ยาก เนื่องจากทาวเฮ้าส์เป็นทรัพย์สินที่มีราคาสูง และเจ้าของทาวเฮ้าส์มักจะติดตามดูแลทรัพย์สินของตนอย่างใกล้ชิด หากบุคคลใดต้องการครอบครองปรปักษ์ทาวเฮ้าส์ จึงควรดำเนินการด้วยความรอบคอบและระมัดระวัง