ที่ดินติดจำนองธนาคาร จะเปิดทางจำเป็น ได้หรือไม่

ที่ดินติดจำนองธนาคาร สามารถเปิดทางจำเป็นได้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1349 วรรคแรก กำหนดให้เจ้าของที่ดินแปลงใดมีที่ดินแปลงอื่นล้อมอยู่จนไม่มีทางออกถึงทางสาธารณะได้ไซร้ ท่านว่าเจ้าของที่ดินแปลงนั้นจะผ่านที่ดินซึ่งล้อมอยู่ไปสู่ทางสาธารณะได้

โดยที่ดินติดจำนองธนาคารนั้น ยังคงเป็นกรรมสิทธิ์ของเจ้าของที่ดินอยู่ เพียงแต่มีสิทธิของธนาคารในฐานะเจ้าหนี้จำนองที่จะยึดที่ดินหากเจ้าของที่ดินผิดนัดชำระหนี้เท่านั้น ดังนั้น เจ้าของที่ดินจึงมีสิทธิที่จะใช้ที่ดินของตนในการเปิดทางจำเป็นได้

อย่างไรก็ตาม การเปิดทางจำเป็นนั้นจะต้องได้รับความยินยอมจากเจ้าของที่ดินแปลงที่ล้อมอยู่ก่อน หากเจ้าของที่ดินแปลงที่ล้อมอยู่ไม่ยินยอม เจ้าของที่ดินแปลงที่ถูกล้อมอยู่สามารถยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อขอเปิดทางจำเป็นได้

ขั้นตอนการเปิดทางจำเป็นมีดังนี้

1. เจ้าของที่ดินแปลงที่ถูกล้อมอยู่จะต้องยื่นคำร้องขอเปิดทางจำเป็นต่อศาลที่มีเขตอำนาจ
2. ศาลจะเรียกเจ้าของที่ดินแปลงที่ล้อมอยู่และเจ้าของที่ดินแปลงที่ถูกล้อมอยู่มาไต่สวน
3. หากศาลเห็นว่าการขอเปิดทางจำเป็นนั้นมีความจำเป็นต้องเปิดทางเพื่อประโยชน์ของเจ้าของที่ดินแปลงที่ถูกล้อมอยู่ ศาลจะพิพากษาให้เปิดทางจำเป็น

ค่าธรรมเนียมในการขอเปิดทางจำเป็น คิดตามราคาประเมินทุนทรัพย์ของที่ดินที่ใช้เป็นทางจำเป็น ดังนี้

• กรณีขอใช้ที่ดินแปลงอื่นเพียงบางส่วน เรียกตามราคาประเมินทุนทรัพย์ของที่ดินที่ใช้เป็นทางจำเป็น ร้อยละ ๐.๕
• กรณีขอใช้ที่ดินแปลงอื่นทั้งหมด เรียกตามราคาประเมินทุนทรัพย์ของที่ดินที่ใช้เป็นทางจำเป็น ร้อยละ ๒

ทั้งนี้ อัตราค่าธรรมเนียมดังกล่าวอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม โดยประกาศของกรมที่ดิน