ตามพระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2518 มาตรา 13 กำหนดว่า “ให้ผู้ถือครองที่ดิน ส.ป.ก. มีสิทธิแบ่งที่ดินแปลงที่ได้รับอนุญาตให้เข้าทำประโยชน์ในที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดินให้แก่ทายาทได้โดยมิต้องเสียค่าตอบแทน”
ต้องดำเนินการดังนี้
- ยื่นคำขอแบ่งที่ดิน ส.ป.ก. ต่อสำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดในพื้นที่ที่ที่ดินตั้งอยู่
- แนบหลักฐานต่างๆ ประกอบการยื่นคำขอ เช่น หนังสืออนุญาตให้เข้าทำประโยชน์ในที่ดิน ส.ป.ก. หนังสือสำคัญแสดงการจดทะเบียนการโอนที่ดิน ส.ป.ก. ทะเบียนบ้าน บัตรประจำตัวประชาชน เป็นต้น
- สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดจะดำเนินการตรวจสอบหลักฐานต่างๆ และพิจารณาคำขอ
- หากสำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดอนุมัติคำขอ จะมีการออกหนังสืออนุญาตให้แบ่งที่ดิน ส.ป.ก.
ทั้งนี้ ที่ดิน ส.ป.ก. ต้องมีลักษณะดังต่อไปนี้
- มีขนาดไม่เกิน 50 ไร่ สำหรับพี่น้องที่เป็นบุคคลธรรมดา
- มีขนาดไม่เกิน 100 ไร่ สำหรับพี่น้องที่เป็นสถาบันเกษตรกร
- อยู่ในพื้นที่เดียวกัน
หากที่ดิน ส.ป.ก. ที่แบ่งให้พี่น้องมีขนาดเกินกว่าที่กำหนด สำนักงานการปฏิรูปที่ดินจังหวัดอาจพิจารณาให้แบ่งเป็นแปลงย่อยได้ โดยแต่ละแปลงจะต้องมีขนาดไม่เกินที่กำหนด
นอกจากนี้ ต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขในการถือครองที่ดิน ส.ป.ก. ตามกฎหมายด้วย ดังนี้
- ใช้ประโยชน์ในที่ดินเพื่อเกษตรกรรมเท่านั้น
- ชำระค่าบำรุงที่ดินตามอัตราที่กำหนด
- ไม่นำที่ดินไปจำหน่าย แลกเปลี่ยน หรือโอนให้แก่ผู้อื่น
- ไม่ใช้ที่ดินเพื่อวัตถุประสงค์อื่นที่ผิดกฎหมาย