โฉนดที่ดินผิดแปลง หมายถึง โฉนดที่ดินที่ระบุแปลงที่ดินไม่ถูกต้อง อาจเป็นเพราะการรังวัดผิดพลาด หรือการจดทะเบียนผิดพลาด ปัญหาโฉนดที่ดินผิดแปลงอาจนำไปสู่ปัญหาสิทธิในที่ดินและอาจทำให้เจ้าของที่ดินไม่สามารถใช้สิทธิในที่ดินได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ
สาเหตุของโฉนดที่ดินผิดแปลงมีดังนี้
- การรังวัดผิดพลาด เช่น การรังวัดแนวเขตที่ดินไม่ถูกต้อง การรังวัดพื้นที่ที่ดินไม่ถูกต้อง
- การจดทะเบียนผิดพลาด เช่น การจดทะเบียนแปลงที่ดินผิดแปลง การจดทะเบียนสิทธิในที่ดินผิดแปลง
ปัญหาโฉนดที่ดินผิดแปลงอาจทำให้เจ้าของที่ดินประสบปัญหาต่างๆ ดังนี้
- ไม่สามารถใช้ประโยชน์จากที่ดินได้อย่างเต็มที่ เช่น ไม่สามารถปลูกสร้างอาคาร ไม่สามารถแบ่งขายที่ดิน
- มีปัญหากับเจ้าของที่ดินข้างเคียง เช่น กรณีแปลงที่ดินถูกรังวัดทับซ้อนกัน
- มีปัญหาด้านกฎหมาย เช่น กรณีถูกฟ้องร้องร้องแย่งที่ดิน
หากพบว่าโฉนดที่ดินของตนผิดแปลง เจ้าของที่ดินควรดำเนินการแก้ไขโดยเร็ว เพื่อป้องกันปัญหาต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
การแก้ไขโฉนดที่ดินผิดแปลงสามารถทำได้ 2 วิธี คือ
- ยื่นคำร้องขอแก้ไขแผนที่และเอกสารสิทธิที่ดินต่อกรมที่ดิน
- ฟ้องร้องคดีต่อศาล
การยื่นคำร้องขอแก้ไขแผนที่และเอกสารสิทธิที่ดินต่อกรมที่ดิน สามารถทำได้หากสาเหตุของโฉนดที่ดินผิดแปลงเกิดจากความผิดพลาดของเจ้าหน้าที่รัฐ เช่น การรังวัดผิดพลาด การจดทะเบียนผิดพลาด การพิจารณาคำร้องขอแก้ไขจะพิจารณาจากข้อเท็จจริงและหลักฐานที่เจ้าของที่ดินนำมาแสดง
การฟ้องร้องคดีต่อศาล สามารถทำได้หากสาเหตุของโฉนดที่ดินผิดแปลงเกิดจากความผิดพลาดของเจ้าของที่ดิน เช่น เจ้าของที่ดินไม่ได้ตรวจสอบโฉนดที่ดินก่อนซื้อ การพิจารณาคดีจะพิจารณาจากพยานหลักฐานต่างๆ ที่เจ้าของที่ดินและเจ้าของที่ดินข้างเคียงนำมาแสดง